Op 4 mei 2006 overleed Kees Bakker. Kees is 61 jaar geworden en veel te vroeg uit ons midden weggeroepen. Hoewel hij ongetwijfeld nog vele plannen had, heeft hij een groot aantal interessante artikelen en publicaties over Hongarije nagelaten. In dit nummer vindt u er een bescheiden bloemlezing van.
Na een eerste loopbaan als journalist werd Kees Bakker professioneel schrijver van reisboeken. In die hoedanigheid belandde hij ook in Hongarije en schreef een serie kwaliteitsreisboeken over Budapest en Hongarije (zie de op deze pagina’s herplaatste column uit MM! 4). Ook heeft hij veel gepubliceerd over het lot van de zigeuners in Noord-Hongarije. Dit deed hij middels een nieuwsbrief aan de donateurs van de stichting die zich het lot van deze achtergestelde bevolkingsgroep aantrok. Deze Stichting Steunfonds Hongaarse zigeuners was door Kees zelf opgericht en waagde het om zelfvoorzienende projecten voor – en zelfs mét – Hongaarse zigeuners op te zetten. Na aanvankelijke tegenwerking en teleurstellingen lukte het hem een aantal projecten van de grond te krijgen. Ik geef een kleine opsomming: zaterdagschooltjes, het regelen, bereiden en verstrekken van een dagelijkse warme hap voor kinderen die daar meestal van verstoken bleven, aangepast schoeisel voor (licht-)gehandicapte kinderen, naaiateliers, een gemeenschappelijke tractor om het land om te ploegen, zaai- en pootprojecten, de aankoop van een aantal huizen voor gezinnen in zeer ellendige omstandigheden, het verstrekken van studiebeurzen voor een beroepsopleiding. Ook publiceerde hij jaarboeken waarin verantwoording werd afgelegd over de projecten en bracht hij specials uit, waaronder een kookboek met recepten uit de Noord-Hongaarse zigeunerkeuken (zie MM! 12) en een verhalenbundel van de zigeuner-schrijver Miklós Matisz (MM! 30).
De afgelopen jaren is Kees in de prehistorie gedoken. Een speurtocht langs Romeinse heirbanen en musea heeft het interessante boekje De barnsteenroute opgeleverd, waarin ook een traject door westelijk Hongarije is beschreven (MM! 35, blz. 11).
In al zijn publicaties is Kees’ sociale betrokkenheid te herkennen: hij zwijmelt niet over de grandeur van kronen en koningen, maar gaat op zoek naar de levenswijze van de gewone mens en diens onmiddellijke woonomgeving, naar (toegepaste) kunst en cultuur, en waar het toch om machthebbers gaat, om het hoe en waarom van de economische verhoudingen die de machtsstructuren bepalen.
Met de publicatie van De barnsteenroute én de plaatsing op internet van Kees’ Hongaarse historie is een levenswerk voltooid. Een levenswerk van een groot kenner van Hongarije, het levenswerk ook van degene die het ’waagde’ zich in te zetten voor zigeuners.
Op zijn begrafenis klonken vele warme woorden: alle mensen met wie hij samenwerkte heeft hij weten te inspireren en enthousiasmeren. Gelukkig zijn heel veel van zijn duizenden woorden voor iedereen blijvend toegankelijk, niet alleen in boekvorm maar ook op het internet. Moge Kees Bakker ons daarmee - ook na zijn overlijden - nog lang blijven inspireren!
Persbericht
Onder de titel Eindelijk een flink leesboek over Hongarije. Persbericht voor wetenschaps- en geschiedenisredacties ontvingen wij tenslotte van Pieter Bakker – zoon van Kees – een mooie tekst over de posthume internetpublicatie van Kees’ recente lijvige werk over de complete geschiedenis van Hongarije: